| Westland Wasp | |
|---|---|
| Type | Helicopter voor anti-onderzeebootbestrijding |
| Land van herkomst | Groot-Brittannië |
| Bouwfirma | Westland Helicopters. |
| Ontwerp | |
| Productie (eerste vlucht / In gebruik / in dienst) | 1962 / 1963 / 1963-2000 |
| Gebruiker(s) | |
| Specificatie:Wasp HAS.1 | |
|
| |
| Afmetingen (lengte / breedte rotor / hoogte / rotoroppervlak) | 12,30 m. / 9,83 m. / 2,72 m. / 75,90 m² |
| Gewicht (leeg / max. startgewicht) | 1569 kg. / 2500 kg. |
| Motor(en) | 1x Rolls-Royce Nimbus 103 turboshaft motor van 783 kW (1050 pk) die teruggeregeld was tot 530 kW (710 pk) |
| Prestaties (snelheid / plafond / bereik) | 193 km/u / 3720 m. / 488 km. |
| Bewapening | Marine: 2x Mk 44 of 1x Mk 46 torpedo of 2x Mk 44 dieptebom of een WE.177 nucleaire dieptebom.
Aanvalstaak: 4x Nord SS-11, vervangen door 2x Aérospatiale AS.12 raketten. standaard: 1x L7 GPMG (in licentie gebouwde FN MAG) ; 4.5 flares en rookpotten. |
| Bemanning | 2 (tot 4 passagiers) |
| Gebouwd | 133 |
| Gebruik (Landen) | Brazilië, Indonesië, Maleisië, Nederland, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Groot-Brittannië. |
De ontwikkeling van de Westland Wasp HAS.Mk 1 heeft zijn oorsprong in de Saro P.531, die in 1958 voor het eerst vloog. Uit het P.531 project werden de Westland Scout (landmacht) en Westland Wasp (marine) ontwikkeld. De Wasp verscheen in oktober 1962 als zeer gespecialiseerde machine voor vliegmissies vanaf kleine schepen, zoals fregatten en destroyers met een klein vliegdek. De missies waren algemeen van aard of gericht tegen onderzeeboten. De Wasp was echter niet krachtig genoeg om voldoende ASW-sensoren en wapens mee te voeren. Voor de onderzeebootbestrijding moest hij dus vertrouwen op de sensoren van het schip en van andere bevriende marine-eskaders. In de strijd tegen oppervlakteschepen (ASV) opereerde de Wasp wel zelfstandig. Hoewel hij geen radar had, kon hij de AS.12 draadgeleide raket onder visuele condities over een afstand tot acht kilometer afvuren. Andere taken van de Wasp waren Search And Rescue (SAR), liaison, VIP-transport, gewondenevacuatie, ijsverkenning en fotografie/onderzoek. Het slanke, viervoudige landingsgestel had zwenkwielen, die zodanig functioneerden dat als de helikopter op het dek draaide, hij niet weg kon rollen, zelfs niet op een ruige zee. Er waren remmen aangebracht om alle bewegingen in te tomen. Er konden diverse binnenhaalsystemen worden geïnstalleerd, zoals Beartrap om het landen op kleine landingsplaatsen in slecht weer te vergemakkelijken. Om ruimte te winnen in de hangar van een fregat konden de staartsectie en rotorbladen worden gevouwen. In totaal zijn er 133 stuks van de Wasp gebouwd
De leveringen aan de Engelse Royal Navy begonnen in 1963. Een aantal toestellen, werd gevlogen tijdens Operatie Corporate (Falkland conflict) in de Zuid-Atlantische Oceaan. Dit was aan het eind van zijn operationele loopbaan, toen de meeste bij de Royal Navy al vervangen waren door de Westland Lynx. De Wasp HAS.1's opereerden bij deze operatie vanaf acht schepen, alle bij No.829 Squadron van de Fleet Air Arm (FAA). De meeste werden gebruikt voor verkennings- en ultiliteitsmissies, hoewel sommige ook werden ingezet voor het transport van gewonden. Drie helikopters (twee vanaf HMS Endurance en één vanaf het fregat HMS Plymouth) stuitten op de Argentijnse onderzeeboot Santa Fe (S-21) (ex US 'Guppy' klasse USS Catfish (SS-339)) en doorboorden zijn commandotoren met AS.12's, die er glad doorheen gingen alvorens te ontploffen.
De Nederlandse Koninklijke Marine heeft in de periode 1966-1980 met 13 exemplaren van de Wasp HAS.1 gevlogen (Nederlandse aanduiding was AH-12A, reg: 235 - 247). Deze waren uitgerust met een hijslier voor SAR doeleinden en konden tevens dieptebommen en torpedo's afwerpen tegen onderzeeboten. Ze opereerden vanaf fregatten van de Van Speijk klasse. In Nederlandse dienst zijn 3 exemplaren verloren gegaan en de overige tien zijn doorverkocht aan Indonesië.
Andere gebruikers van de Wasp waren de marines van Australië, Brazilië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Eind 2003 was het type nog in eerstelijnsdienst in Indonesië en Maleisië, hoewel dat laatste land toen al bezig was de Wasp te vervangen door de Fennec.
Varianten[]
- Sea Scout: Aanduiding tijdens bestelling van de eerste twee pre-productie modellen. Uitgeleverd als Wasp.
- Wasp HAS.1: Op schepen gestationeerde helikopter voor anti-duikbootbestrijding van de Royal Navy.